Fransa Cumhurbaşkanı Macron, 9 Mayıs’ta Avrupa Kıtası’nın siyasi haritasının yeniden çizilmesine dair bir teklifte bulunmuş; hem AB üyelerini hem de üye olmayanları kapsayacak yeni bir “Avrupa Siyasi Topluluğu”nun kurulmasından bahsetmişti. Eski Fransa Cumhurbaşkanı Mitterrand’ın 1989 yılında reddedilen “Rusya’nın da dahil edildiği” Avrupa Topluluğu fikrine kadar atıfta bulunan Macron, Avrupa’yı siyasi bir bakış açısıyla ve Avrupa Birliği’nin kapsamından daha geniş bir şekilde yapılandırmadan bahsetti.
Toplantıya 44 ülke davet edildi, bu ülkelerin içinden 27 ülke Avrupa Birliği üyesi ülkeler değil. Bunlar; Türkiye, Azerbaycan, İngiltere, Gürcistan, Ermenistan, İsrail, İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn, Moldova, Norveç, Ukrayna ve batı balkan ülkeleri. Türkiye’nin buraya davet edilmesi çok önemli bir olay.
Avrupa Siyasi Topluluğu, şu anda AB’ye girmenin bir ön kapısı gibi. Fransız gazetelerinde bu topluluk hakkında “Macron’un sevgili projesi” olarak bahsedilmekte. 6 ayda bir kez toplanılmasından bahsediliyor ve bundan sonraki toplantıya da İngiltere’nin ev sahipliği yapacağı konuşuluyor. Avrupa ülkeleri için bu topluluğun amacı siyasi diyalog ve işbirliğini teşvik etmek.
Burada bir Avrupa ordusu kurmak isteniliyor çünkü bunu AB ile başaramadılar, bu topluluk ile başarmak istiyorlar. Türkiye ve İngiltere’nin de bu konuda, kıta Avrupası için çok büyük önemi olan iki ülke olduğunu biliyorlar. Bugün, NATO karşısında -ki NATO’nun en güçlü iki kara ordusundan biri Türkiye- güçlü bir ordu kurmak istiyorlar. Burada Avrupalıların amacı, ya bir NATO karşıtı ordu ya da yedek bir NATO ordusu kurmak.
İngiltere, 1.Dünya Savaşı’na kadar olan süreçte dünyanın liderliğini üstlenmekteydi fakat 2.Dünya Savaşı’na kadar olan süreçte ve sonrasında ABD bu liderliği İngiltere’nin elinden aldı. Bugün belki de İngiltere, ABD’nin elinden bu liderliği alma düşüncesine girmiş olabilir. Aynı şekilde Angela Merkel döneminde, Avrupa’da söz sahibi olan Almanya’nın artık etkisini tamamen bitirip kendisini AB’de söz sahibi yapmak isteyen bir Fransa görebilme ihtimalimiz azımsanacak kadar düşük bir ihtimal değil.
Dipnot: Toplantıda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Macron’a “seni de alalım Türk Birliği’ne” teklifi pozitif bir etki yarattı.
Aykut FİLİZ
